Niska świadomość ekologiczna oraz pozorna oszczędność powodują, że część mieszkańców naszej gminy decyduje się spalać odpady powstałe w ich gospodarstwach. Te osoby bardzo negatywnie wpływają na zdrowie swoje, swojej rodziny oraz sąsiadów, którzy przestrzegają przepisów i dbają o naszą wspólną przestrzeń. Specjaliści alarmują o bardzo silnych negatywnych skutkach takiego postępowania. Poniżej prezentujemy materiały opracowane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska oraz Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska. 

Skąd się bierze smog i jak mu zapobiegać? 

Co to jest smog? 

Powietrze nad naszym krajem przez wiele dni i nocy jest zanieczyszczone. Wyrazistym i odczuwanym przez każdego dowodem prawdziwości tego stwierdzenia jest tak zwany smog. 

Smog to efekt zanieczyszczenia powietrza spowodowanego działalnością człowieka. Powstaje przez skumulowanie znacznej ilości zanieczyszczeń (nieodpowiednie ogrzewanie budynków, motoryzacja, przemysł) na pewnym obszarze (np. w mieście). Zjawisko występuje w określonych warunkach atmosferycznych takich jak utrzymująca się mgła czy brak wiatru. Najgroźniejszym efektem smogu jest zaleganie w atmosferze substancji niebezpiecznych dla życia i zdrowia ludzi. Szczególnie szkodliwe są trzy ich rodzaje:

• pyły zawieszone (ziarna mniejsze PM 2,5 i ziarna większe PM 10),
• dwutlenek azotu,
• kancerogenna substancja benzo(a)piren.

 Skutki smogu

Długotrwała ekspozycja na smog powoduje poważne zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi. W Polsce z powodu chorób wywołanych zanieczyszczonym powietrzem rocznie umiera ok. 45 000 osób, czyli ponad 7 razy więcej niż w wyniku biernego palenia. 

Toksyny obecne w smogu (pyły PM 10, PM 2,5 i benzo(a)piren są tak drobnymi cząstkami, że z łatwością dostają się z każdym oddechem do oskrzeli i płuc, stamtąd do krwi, a razem z nią do mózgu. Ich kumulacja w dłuższej perspektywie skutkować może zatrzymaniem akcji serca, zawałem, udarem mózgu albo rakiem płuc – u osób, które nigdy nie paliły papierosów! Nie bez powodu smog znalazł się w grupie pięciu głównych czynników wskazywanych jako najbardziej szkodliwe dla zdrowia. 

Na poziomie lżejszych, codziennych dolegliwości smog odpowiada za częste infekcje dróg oddechowych – stany zapalne tchawicy, krtani, oskrzeli czy płuc, przewlekłe katary, zapalenie spojówek i coraz częściej diagnozowane alergie. Przyczynia się też do migren, a nawet problemów z cerą, które obecnie są zauważalne także u osób, które wiek dojrzewania mają już dawno za sobą.

Dla zdrowia, dla przyrody, dla portfela 

Podstawowe źródła problemu to:

• ogrzewanie pomieszczeń przestarzałymi domowymi piecami oraz kotłami na węgiel i drewno
• emisja spalin samochodowych
• emisja zanieczyszczeń przez zakłady przemysłowe

Co możemy zrobić w tej sytuacji? Na niekorzystne położenie geograficzne i zjawiska atmosferyczne nie mamy wpływu, pozostaje nam (…) ograniczanie emisji zanieczyszczeń (…). Ważne jest też budowanie w społeczeństwie świadomości, że to, czym palimy w domowych piecach, ma wpływ na nasze zdrowie – zauważa pulmonolog i alergolog prof. Jerzy Kozielski ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach.  

Warto zrezygnować z aut wyposażonych w dieslowskie silniki. W wielu krajach europejskich takie pojazdy nie mają już prawa wjazdu do miast ze względu na liczbę i skład spalin, które emitują do środowiska. Dlatego tak ważne jest, by przy zakupie auta kierować się nie tylko walorami ekonomicznymi, ale też ekologicznymi, które w warunkach miejskich idą ze sobą w parze. Kawałek nieba, na którego jakość mamy wpływ, to nie tylko nasz dom, ale też ulice, po których poruszamy się każdego dnia.

Smog to nie tylko zagrożenie dla zdrowia, ale także dla otaczającego nas środowiska naturalnego. Emisja toksycznych substancji jest pułapką dla zwierząt i roślin. Tam, gdzie zabudowa jest gęsta, a mieszkańcy nieodpowiedzialnie palą w swoich piecach i kotłach, tworzy się „ekologiczny zator”.

Dym z przestarzałych pieców i kotłów to trująca mieszanka wybuchowa. Zawiera substancje szkodliwe dla naszego zdrowia i życia, powodujące zarówno doraźne dolegliwości, jak i poważne schorzenia. Zagrożeni są wszyscy. Nawet ci, którzy jeszcze nie przyszli na świat: smog zagraża zdrowiu płodu. Każdego roku z powodu zanieczyszczonego powietrza umiera aż 45 tysięcy osób w naszym kraju. To tak jakby stracić średniej wielkości miasto! 

Ogrzewanie domu przestarzałymi i nieekologicznymi metodami to bardzo drogi proceder. Aby utrzymać ciepło w pomieszczeniach, potrzeba dużych ilości złej jakości paliw. Dla domowego budżetu każdego roku to duży wydatek. Zyskane w ten sposób ciepło naraża także na inne straty: wdychając szkodliwe substancje, płaci się za leczenie dolegliwości i chorób przez nie wywoływanych.

W załączniku ulotka Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska dotycząca Programu Czyste Powietrze.

źródło: https://www.nfosigw.gov.pl/czyste-powietrze/  https://wios.rzeszow.pl/