Gmina Boguchwała

Przełom zimy i wiosny to okres, w którym wyraźnie wzrasta liczba pożarów łąk i nieużytków rolnych. Spowodowane jest to wypalaniem suchych traw i pozostałości roślinnych. Obszary te są doskonałym materiałem palnym, co w połączeniu z nieodpowiedzialnością ludzi skutkuje gwałtownym wzrostem pożarów. W 2019 roku w Polsce odnotowano 55 912 pożarów traw, w których spłonęło blisko 24 151 ha powierzchni. Śmierć poniosło w nich 10 osób. Tylko w pierwszym kwartale br. jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej z terenu Gminy Boguchwała 12 razy wyjeżdzały do pożarów traw.  

Za większość pożarów traw odpowiedzialny jest człowiek. Niestety, wśród wielu ludzi panuje przekonanie, że spalenie suchej trawy użyźni w sposób naturalny glebę, co spowoduje szybszy i bujniejszy wzrost młodej trawy, a tym samym przyniesie korzyści ekonomiczne. Jest to jednak błędne myślenie. Rzeczywistość wskazuje, że wypalanie traw pro­wadzi do nieodwracalnych, niekorzystnych zmian w środowisku naturalnym - ziemia wyjaławia się, zahamowany zostaje bardzo pożyteczny, naturalny rozkład resztek roślinnych oraz asymilacja azotu z powietrza. Do atmosfery przedostaje się szereg związków chemicznych, będących truciznami zarówno dla ludzi jak i zwierząt.

Pożary łąk i lasów powodują ogromne straty materialne. Często z dymem idzie dorobek wielu pokoleń. Szacowane straty w wyniku pożarów traw, które powstały w 2019 roku, to 40 974 800 złotych. Średni czas trwania akcji gaszenia pożaru trawy wynosi 54 minuty. W minionych dwunastu miesiącach, średnio co 9 minut strażacy wyjeżdżali do pożarów traw i nieużytków rolnych. Niejednokrotnie w takich pożarach ludzie tracą dobytek całego życia. Występuje również bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi oraz zwierząt. Dym uniemożliwia trzmielom i pszczołom zapylanie kwiatów, co w konsekwencji obniża plonowanie roślin. Pożary traw oznaczają także śmierć wielu pożytecznych zwierząt kręgowych, takich jak płazy i gady oraz małych ssaków (krety, ryjówki, jeże, młode zające, nornice i inne drobne gryzonie). Zniszczeniu ulegają też miejsca lęgowe ptaków, a pożary stanowią szczególnie poważne zagrożenie dla przedstawicieli gatunków gnieżdżących się na ziemi lub w zaroślach. Ofiarami stają się także większe zwierzęta leśne, takie jak sarny, jelenie czy dziki, a nawet zwierzęta domowe.

W 2019 roku podczas akcji ratowniczych związanych z gaszeniem pożarów traw zużyto 183 412 171 litrów wody, co odpowiada pojemności 49 basenów olimpijskich. Pożary traw na nieużytkach, z uwagi na ich charakter i zazwyczaj duże rozmiary, angażują dużą liczbę strażaków i zasobów ratowniczych. Każda tego typu interwencja to poważny wydatek finansowy. Strażacy, zaangażowani w gaszenie pożarów traw na łąkach i nieużytkach, w tym samym czasie mogą być potrzebni do ratowania życia, zdrowia i mienia ludzkiego w innym miejscu. Może się zdarzyć, że przez lekkomyślność ludzi związaną z wypalaniem traw, nie dojadą na czas tam, gdzie są bardzo potrzebni.

Zakaz wypalania traw zawarto w następujących aktach prawnych:

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. 2020 r. poz. 55):

• art. 131 pkt 12: Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów.

• art. 131: Kto wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary – podlega karze aresztu albo grzywny.

Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 6):

• art. 30 ust. 3 pkt 3: w lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości do 100 metrów od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności: rozniecania ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego, korzystania z otwartego płomienia, wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych.

Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje:

• art. 82 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeksu wykroczeń (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 821 ze zm.)

– kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24 § 1 może wynosić
od 20 do 5000 złotych.

• art. 163 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeksu karnego (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1950 ze zm.):

- Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10

Zakaz wypalania traw jest również jednym z wymogów dobrej kultury rolnej. Ich przestrzeganie jest konieczne między innymi w ramach systemu dopłat bezpośrednich i stanowi jedną z tzw. zasad wzajemnej zgodności – katalogu wymogów i ograniczeń, jakim podlegają rolnicy korzystający z tych dopłat. Za wypalanie traw Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa może nałożyć na rolników karę finansową w postaci zmniejszenia (od 5 do 25%), a w skrajnych przypadkach nawet odebrania wszystkich rodzajów dopłat bezpośrednich za dany rok.

Wiosna jest również porą roku , która zachęca do podjęcia prac porządkowych w domu i na terenie nieruchomości W związku z tym przypominamy wszystkim mieszkańcom, iż obowiązuje także ustawowy bezwzględny zakaz spalania odpadów w piecach domowych oraz na terenie nieruchomości. Należy podkreślić, że przez odpady rozumie się również pozostałości roślinne z pielęgnacji przydomowych ogródków, gałęzi drzew itp. Tego typu odpady należy deponować w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w Boguchwale (pry ul. Kwiatkowskiego).

Zgodnie z art. 155 i art. 191 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2019 e. poz. 701 ze zm/ ) spalanie śmieci w piecach i kotłowniach domowych oraz na wolnym powietrzu jest zabronione i karalne – Kto, wbrew przepisowi termicznie przekształca odpady poza spalarniami odpadów lub współspalarniami odpadów podlega karze aresztu albo grzywny:

- mandat do 500 zł

- grzywna do 5000 zł

Większością osób kieruje chęć zaoszczędzenia na opłatach za wywóz odpadów. Nikt nie zdaje sobie sprawy z tego, że w ten sposób tony odpadów zamiast na wysypiska trafiają do naszych płuc. Paląc śmieci, nie pozbywamy się ich na zawsze.

Pamiętajmy, że domowy piec nie jest przeznaczony do spalania odpadów. Komin może zatkać się mokrą sadzą, co zwiększy emisję dwutlenku węgla, a może nawet doprowadzić do pożaru komina i całej instalacji.

Bardzo istotny jest także aspekt zdrowotny. Lekarze i naukowcy coraz częściej łączą wzrost zachorowań na takie choroby jak astma oskrzelowa, alergiczne zapalenie skóry czy alergie pokarmowe z pogorszeniem jakości powietrza, także w wyniku spalania odpadów w miejscach niedozwolonych.

Apelujemy o rozsądek i przestrzeganie przepisów prawa w tym zakresie!

źródło: www.stoppozaromtraw.pl, www.gdos.gov.pl

foto: www.facebook.com/ospniechobrz, www.facebook.com/ospboguchwala, www.facebook.com/zarzeczeosp