a
data wydruku: 2024-07-19 14:15:16
BOGUCHWAŁA OFICJALNY SERWIS INFORMACYJNY

Gmina Boguchwała

e-mail: um@boguchwala.pl www: boguchwala.pl

Wszystkie aktualności

Sylwetki nowych patronów boguchwalskich ulic

Od 28 września 2017 roku na terenie Miasta Boguchwała obowiązują nowe nazwy ulic powstałe w miejsce dotychczasowej nazwy - Doktora Tkaczowa.

Z uwagi na obowiązek wynikający z tzw. ustawy dekomunizacyjnej opracowana została wstępna propozycja zmiany nazewnictwa ulic, która została poddana konsultacjom. Po analizie głosów mieszkańców, Rada Miejska w Boguchwale Uchwałą z dnia 31 sierpnia 2017 roku ustaliła nowe nazwy ulic. Główna ulica (droga krajowa nr 19) od granicy z Rzeszowem do skrzyżowania z ul. Przemysłową otrzymała nazwę ul. Teodora Lubomirskiego. Druga część, od skrzyżowania do granicy z Lutoryżem, otrzymała nazwę ul. Suszyckich.

Nadane zostały również nazwy ulic bocznych. Na osiedlu Boguchwała Dolna patronami ulic zostali: Mikołaj Piotraszewski, Henryk Straszewski, Józef Klimczak, księża Stefan Pelc, Józef Przybyła, Władysław Purzycki, Stanisław Żytkiewicz oraz Królowa Jadwiga i Zawisza Czarny. Natomiast na osiedlu Boguchwała Górna nowe nazwy ulic to: Grabowa, Jodłowa, Kalinowa i Kasztanowa.

Poniżej prezentujemy sylwetki nowych patronów boguchwalskich ulic.

Teodor Lubomirski (1683-1745) - wojewoda krakowski, po śmierci starszego brata Franciszka otrzymał w 1721 roku rozlegle dobra łańcuckie, a drogą kupna stopniowo nabył duży kompleks dóbr z ośrodkiem w Boguchwale. Zaplanował utworzenie w ówczesnej Piotraszówce kolejnego gniazda rodowego. Wyrazem tego było uzyskanie dla wsi w 1728 roku praw miejskich, zmieniając jednocześnie jej nazwę na Boguchwała. Z jego inicjatywy w latach 1725-1729 na bazie murów stojącego ówcześnie dworu wybudowano okazały pałac wzorowany na rezydencji wilanowskiej. W jego pobliżu wybudowany został nowy rokokowy kościół i plebania.

Wanda i Zenon Suszyccy - Zenon Suszycki, uczestnik powstania styczniowego, ranny w bitwie pod Władykami. W Paryżu wstąpił do Wyższej Szkoły Górniczej Ecole des Mines. W 1885 roku zorganizował na terenie kopalni ropy w Ropiance koło Dukli pierwszą w Polsce zawodową szkołę wiertniczą. Właściciel majątku w Boguchwale, który w 1921 roku żona Wanda Suszycka przekazała na rzecz fundacji powołanej w imieniu swoim i nieżyjącego już męża. Chciała by dar przyczynił się do rozwoju gospodarczego i naukowego odrodzonej Polski. Jej zamysł zrealizowano poprzez powołanie Zakładów Naukowo-Rolniczych im. Wandy i Zenona Suszyckich w Boguchwale. Od tamtej pory aż do dziś, w obrębie założenia pałacowo-parkowego działają instytucje, które kontynuują ideową spuściznę Suszyckich.

Józef Klimczak (1915-1944) - urodzony w Boguchwale, oficer Armii Krajowej, dowódca 39. Placówki AK w Boguchwale. Poległ 28 sierpnia 1944 roku w czasie akcji „Burza” w pobliżu młyna podczas niemieckiej zasadzki.

Mikołaj Piotraszewski - pierwszy udokumentowany właściciel Piotraszówki, któremu wieś oprócz nazwy zawdzięcza swój pierwszy okres rozkwitu. W 1461 roku ufundował kościół parafialny p.w. św. Klemensa i św. Doroty Dziewicy.

ks. Stefan Pelc (1919-2000) - proboszcz parafii w Boguchwale w latach 1960-1995. Wzniósł w Boguchwale nowy kościół parafialny oraz zbudował dom katechetyczny. Założyciel chóru "Deo Gloria".

ks. Józef Przybyła (1880-1980) - po otrzymaniu święceń objął placówkę wikariuszowską w Zgłobniu. W grudniu 1915 roku, po śmierci poprzedniego proboszcza, przejął parafię w Boguchwale. Obsługiwał także szkołę w Boguchwale i Lutoryżu. W 1916 roku przeprowadził remont plebanii, w 1919 roku odrestaurowanie wnętrza kościoła, a w 1946 roku odnowienie polichromii. Jako przewodniczący Kółka Rolniczego wyremontował budynek kółka. Prowadził kursy związane m.in. z uprawą roli, gospodarstwa, hodowli drobiu. Doprowadził do wybudowania budynków szkół w Boguchwale i Lutoryżu. Dzięki staraniom ks. Przybyły w 1957 roku powstała parafia Lutoryż. Na stanowisku proboszcza przepracował do grudnia 1960 roku. Przez następne 20 lat przebywał w parafii jako ksiądz rezydent.

ks. Władysław Purzycki (1842-1915) - proboszcz Parafii w Boguchwale w latach 1883-1915. Przewodniczący działającej od 1878 roku na terenie Boguchwały i Lutoryża spółki oszczędnościowo-pożyczkowej. W 1906 roku przyczynił się do powstania kółka rolniczego. W 1910 roku ks. Purzycki założył skupiający 260 osób Związek Katolicko-Społeczny, w ramach którego zorganizowano m.in. czytelnię, kółko rolnicze, sklepik chrześcijański. W 1886 roku w porozumieniu z Henrykiem Straszewskim przyczynił się wybudowania szkoły, m.in. oddając część gruntu kościelnego. Przeprowadził także remont kościoła.

Henryk Straszewski (1820-1889) - ziemianin, działacz samorządowy i społeczny, urodzony w Boguchwale, syn Teodora Stanisława Straszewskiego, od 1817 roku właściciela majątków Boguchwała i Lutoryż. Propagował ideę zakładania powiatowych kas zaliczkowych i przyczynił się do powstania w 1870 roku Towarzystwa Zaliczkowego dla Rzeszowa i Powiatu Rzeszowskiego. Wycofując się czasowo z pracy w samorządzie rzeszowskim zaangażował się w działalność organizacji rolniczych i finansowych, wspierał instytucje społeczne i charytatywne. Zmarł 25 kwietnia 1889 roku w Boguchwale. W testamencie ustanowił m.in. przy kościele w Boguchwale fundusz mszalny, z którego odsetki miały być wypłacane corocznie dwóm najbiedniejszym i najbardziej zasłużonym robotnikom rolnym w Boguchwale.

ks. Stanisław Żytkiewicz (1889-1956) - syn Wiktora, boguchwalskiego organisty w latach 1883-1936. Święcenia otrzymał tuż przed wybuchem I wojny światowej. Włączył się w organizację polskich oddziałów przy armii austriackiej do walki z Rosją. 9 października 1914 roku, rozkazem Komendanta Józefa Piłsudskiego, uzyskał stopień podporucznika i jako kapelan kompanii rzeszowskiej odbył z nią cały legionowy szlak. Brał udział w bitwach pod Krzywopołotami i Łowczówkiem. Odznaczony Wojskowym Krzyżem Zasługi oraz orderem "Za Wierną Służbę". Podczas wojny polsko-bolszewickiej pełnił posługę kapelana załogi Lwowa oraz dywizji lwowskiej. Dziekan Frontu Południowo-Wschodniego i naczelny kapelan grupy uderzeniowej znad Wieprza. Odznaczony wówczas Krzyżem Virtuti Militari. W armii  służył do 1937 roku. W 1938 roku przeszedł na emeryturę a po zakończeniu II wojny światowej osiadł w rodzinnej Boguchwale. Patron Gimnazjum w Boguchwale w latach 2005-2017.

Królowa Jadwiga (1373/1374-1399) - Jadwiga Andegaweńska, córka króla Węgier i Polski Ludwika Węgierskiego oraz Elżbiety Bośniackiej. Na zjeździe rycerstwa w Radomsku w 1382 roku obrana królem Polski, koronowana w 1384 roku. W 1386 roku poślubiła wielkiego księcia Litwy Jagiełłę, nowego króla Polski. Na jej prośbę i króla Władysława papież Urban VI erygował diecezję wileńską. Przyczyniła się do powstania wydziału teologicznego w Akademii Krakowskiej. Donatorka kościołów, szpitali, wspomagała biednych. Swoje klejnoty przekazała na utrzymanie Akademii Krakowskiej. Beatyfikowana w 1979 roku, kanonizowana 20 lat później.

Zawisza Czarny (ok. 1370-1428) - Zawisza Czarny z Garbowa herbu Sulima, wielokrotny uczestnik wypraw przeciwko Turkom, inicjowanych przez króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego. Uczestnik bitwy pod Grunwaldem. Według przekazów w krytycznym momencie uratował królewski sztandar. Poseł na Sobór w Konstancji. Sławny rycerz, jeden z dowódców  wyprawy Zygmunta Luksemburskiego na Turków w 1428 roku, osłaniał odwrót króla z pola walki pod Golubacem. Zamordowany w niewoli tureckiej.

źródło: Polski Słownik Biograficzny, Parafia Boguchwała, Małopolska Biblioteka Cyfrowa, Podkarpacka Biblioteka Cyfrowa, Rocznik Kolbuszowski, www.opoka.org.pl